Podatek od Spadków i Darowizn

Podatek od spadku należy odprowadzić zarówno wtedy, kiedy spadkobierca otrzymał go na mocy testamentu spadkodawcy, jak i wtedy, kiedy otrzymał go na mocy dziedziczenia ustawowego. Jak wynika z ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkiem od spadków objęty jest również zachowek, a także nabycie jednostek uczestnictwa czy praw do wkładu oszczędnościowego w wyniku dyspozycji uczestnika na wypadek jego śmierci.

Zasady składania zeznania podatkowego na druku SD-Z2

Przedmiotowe zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych składa wąska grupa podatników, a dokładniej – małżonek, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), pasierbi, rodzeństwo spadkodawcy oraz jego ojczym
i macocha spadkodawcy. Do grupy tej ustawodawca nie zaliczył natomiast teściów oraz zięcia czy synowej (patrz 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Złożenie zeznania w ustawowym terminie tj. nie później niż w ciągu 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub 6 miesięcy od zarejestrowania przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia skutkuje zwolnieniem nabycia rzeczy/prawa z podatku od spadków i darowizn.

Zasady składania zeznania podatkowego na druku SD-3

Warunki składania deklaracji SD-3 określone zostały w art. 17 a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z tym przepisem podatnicy podatku są obowiązani złożyć,
w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, a więc w terminie miesiąca od daty nabycia spadku, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Podatnikiem jest w omawianej sytuacji spadkobierca inny niż wymieniony w art. 4a ustawy bądź taki, który nie ma prawa zwolnienia
z uwagi na niezłożenie deklaracji SD-Z2 w terminie.

Obowiązek złożenia deklaracji aktualizuje się dopiero w przypadku gdy wartość rynkowa nabytej rzeczy/praw przekracza kwotę wolną tj.

36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej
27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej
5 733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej

Skale podatkowe w 2025 roku

Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku według następujących skali:

Od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej:

do 11 833 zł - 3% nadwyżki
od 11 833 zł do 23 665 zł - 355 zł i 5% od nadwyżki ponad 11 833 zł
powyżej 23 665 zł - 946,60 zł i 7% od nadwyżki ponad 23 665 zł

Od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej:

do 11 833 zł - 7% nadwyżki
od 11 833 zł do 23 665 zł - 828,40 zł i 9% od nadwyżki ponad 11 833 zł
powyżej 23 665 zł - wyższa stawka zgodnie z obowiązującymi przepisami

Grupy podatkowe

I grupa podatkowa: małżonek, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie.

II grupa podatkowa: zstępni rodzeństwa (np. bratanek, siostrzeniec), rodzeństwo rodziców (wujowie, ciotki), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych.

III grupa podatkowa: pozostali nabywcy, w tym osoby niespokrewnione z obdarowanym.

Terminy składania dokumentów

SD-Z2 – na złożenie deklaracji podatnik należący do zerowej grupy podatkowej (najbliższa rodzina) ma 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny. Natomiast osoby spoza tej grupy, składają dokument do Urzędu Skarbowego w terminie 1 miesiąca od powstania obowiązku podatkowego, tj. otrzymania darowizny.

SD-3 – podatnicy składają w ciągu 1 miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, tj. od chwili przyjęcia spadku (złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku), uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku lub od daty zarejestrowania przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia.

Sumowanie darowizn

Warto pamiętać, że w przypadku darowizn wielokrotnych, dla potrzeb ustalenia, czy został przekroczony limit darowizny otrzymanej przez podatnika od konkretnego darczyńcy, zlicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od niego w danym roku oraz

w okresie pięciu lat poprzedzających ten rok. Osoba, która otrzyma darowiznę w 2025 r., musi więc zliczyć wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tego samego darczyńcy w 2025 r. oraz w latach 2020–2024.

Wybór zeznania, które należy złożyć do właściwego urzędu skarbowego tylko na pozór jest oczywisty. W rzeczywistości istotnych jest szereg innych okoliczności, które należy wziąć pod uwagę. Jeśli masz wątpliwości w tym zakresie, zapraszam do kontaktu.

Skontaktuj się z nami